Theo Angelopoulos’un Sınır Üçlemesinde biri olan Ulis’in Bakışı (To Vlemma Tou Odyssea & Ulysses Gaze) Yunan Mitolojisine (Odysseia – Homeros) atıfta bulunarak Yugoslavya’nın dağılmasında ağır bedel ödeyen insanın dramını anlatır. Filmi izlemeden önce Homeros’un Odysseia’yı okunmasını tavsiye ederim.
Bir yönetmenin Balkanlardaki hayatı anlatan film yapmak amacıyla, geçmişte iki kardeşin kaydettiği “kayıp 3 bobin filminin” arayışına çıkar. Bu arayış zamanla evrilir ve 3 bobin filmi bulma yolculuğu, varoluş yolcuğuna dönüşür.
“Kurduğumuz tüm hayallere rağmen… Hiç değişmeyen dünyaya!” Evet! Filmin bir sahnesinde geçen bu ifade bir bakıma filmin özeti niteliğinde… İzlendiğinde; acının, mutluluğun ve hatta dünyaya ait ne varsa bir gün son bulacağına dair kanaate varıyor insan. Bir bakıma gerçeği kabulleniyor. Doğanın ihtişamlı güzelliğiyle, tüm yaşananlara sessiz sedasız tanıklığı tedirgin ediyor izleyiciyi. Saf sevginin her şeye rağmen varlığını hissettirmesi başka bir ruh hali katıyor filme. İnsanoğlunun, tüm eza ve cefaya rağmen yaşama sarılmak için ortaya koyduğu gayret şaşırtıyor izleyiciyi. Bende bıraktığı etki kısaca; biraz hüzün, biraz ümit, biraz acı ve biraz güzellik. Uzun sekans ve geniş plan içermesi sebebiyle genç dostlarımızı sıkabilir. Filmin müziği de son derece etkileyici...
Metafor içeren ve dikkat çeken sahneleri paylaşmam gerekirse;
Sökülmüş “Lenin Heykelinin” gemiye yüklenmesi ve Almanya’ya yolculuğu
Lenin Heykeli, bir Alman Koleksiyoncu tarafından satın alınmış olması Sosyalizmin Yugoslavya’dan doğduğu ülke Almanya’ya geri dönüşü!
Kürtçe Ağıt,
1900’lü başlarında Balkanlar’daki günlük yaşamı görüntüleyen “Yün Eğiren Kadınlar” sahnesi,
Antika denebilecek bir kamerayla deniz ve gemiyi kayıt eden yaşlı adam,
Yağmursuz bir akşamda açık şemsiyeleriyle duran insanlar,
Aynı kadın ama 4 farklı karakter,
Sınırda bekleyen Arnavut Göçmenler,
Arnavutluk’a gelen Yaşlı Kadının şaşkınlığı,
Ankebut Suresinin Kıraati,
Arabayla yolculuğun sonundaki sürücünün anlattığı hikâye,
Sınırda tutuklanma ve idam sahnesi,
Tren yolculuğundaki “Zaman yolculuğu Metaforu”,
Bombardımana maruz kalmış bir kıyı köyündeki kadının tutumu ve başkalaşım,
Top ve keskin nişancı saldırısına uğrayan bir şehir (Bosna)
Sis, müzikal tiyatro,
Kabristana varış,
Dans,
Ve Ölüm.
İyi seyirler dilerim…
Ahmet Turan
Comments